Federaal volksvertegenwoordiger Gitta Vanpeborgh (Vooruit), ziekenhuisapothekers gespecialiseerd in oncologie Birgit Tans (UZ Leuven) en France Duvivier (CHR Verviers), adviseur welzijn en veiligheid op het werk Hanne Sanders (kabinet Pierre-Yves Dermagne, PS), verpleegkundige gespecialiseerd in oncologie-hematologie Marijke Quaghebeur (UZ Gent), en Ian Lindslay (European Biosafety Network) stellen dat in Europa dagelijks meer dan 12,7 miljoen gezondheidswerkers -waarbij 7,3 miljoen verpleegkundigen- met gevaarlijke geneesmiddelen werken. Tot deze categorie rekenen ze kankerverwekkende en mutagene medicijnen en medicatie die toxisch is voor het voortplantingsstelsel.

"Voor de patiënt is de behandeling met deze geneesmiddelen noodzakelijk en in heel wat gevallen zijn ze levensreddend. Maar voor het personeel kan herhaalde blootstelling zonder veiligheidsmaatregelen gevaarlijk zijn", aldus de initiatiefnemers. Daarom vragen ze een betere bescherming van de werknemers.

Beroepsrisico's

"Kanker is de belangrijkste met het beroep samenhangende doodsoorzaak binnen de Europese Unie. Wetenschappelijke studies tonen aan dat ziekenhuispersoneel dat met gevaarlijke geneesmiddelen werkt driemaal meer kans heeft om leukemie en borstkanker te krijgen. Elk jaar sterven circa 106.500 mensen aan kanker als gevolg van beroepsmatige blootstelling aan kankerverwekkende stoffen", betogen de experts.

"Verpleegkundigen die met gevaarlijke geneesmiddelen werken, lopen tweemaal meer kans op een miskraam. Het is bewezen dat verpleegkundigen op de afdeling oncologie meer genetische schade vertonen", waarschuwt de actiegroep. Alle gezondheidswerkers zullen ooit in hun carrière in contact komen met gevaarlijke geneesmiddelen. Maar niet iedereen is zich bewust van de risico's. Bepaalde effecten manifesteren zich bovendien pas jaren na de blootstelling of zijn het resultaat van een lange periode van blootstelling.

De actiegroep onderstreept dat niet alleen de mensen die geneesmiddelen in ziekenhuizen klaarmaken of toedienen, gevaar lopen. Tijdens de hele keten kan er contact zijn met gevaarlijke geneesmiddelen: werknemers in de productieafdeling in bedrijven, onderhouds- en transportpersoneel, thuishulp, nursing, ...

Eind maart heeft de groep in het federale Parlement aanbevelingen opgelijst om de bescherming van werknemers te verbeteren.

Betere opleiding

Een goede opleiding van het personeel, goed beschermingsmateriaal, veilige systemen om geneesmiddelen klaar te maken en toe te dienen en regelmatige controles op het terrein zijn noodzakelijk. Daarnaast moet er werk gemaakt worden van preciezere richtlijnen. "Er zijn grote verschillen tussen de ziekenhuizen, de thuiszorg, de woonzorgcentra en de industrie. Een stappenplan met richtlijnen en een lijst van gevaarlijke geneesmiddelen, zoals al bestaat in de Verenigde Staten, zou een belangrijke stap in de goede richting zijn."

Ook moet de conformiteit beter worden gecontroleerd en zouden er certificaten voor kankercentra moeten komen waar het personeel en de patiënten in een veilige omgeving kunnen werken of behandeld worden.

Kankerpatiënten worden almaar vaker thuis behandeld. Daarom moeten ook het opleidingskader, de informatiestroom en de controle in de thuiszorg en in woonzorgcentra worden verbeterd.

Federaal volksvertegenwoordiger Gitta Vanpeborgh (Vooruit), ziekenhuisapothekers gespecialiseerd in oncologie Birgit Tans (UZ Leuven) en France Duvivier (CHR Verviers), adviseur welzijn en veiligheid op het werk Hanne Sanders (kabinet Pierre-Yves Dermagne, PS), verpleegkundige gespecialiseerd in oncologie-hematologie Marijke Quaghebeur (UZ Gent), en Ian Lindslay (European Biosafety Network) stellen dat in Europa dagelijks meer dan 12,7 miljoen gezondheidswerkers -waarbij 7,3 miljoen verpleegkundigen- met gevaarlijke geneesmiddelen werken. Tot deze categorie rekenen ze kankerverwekkende en mutagene medicijnen en medicatie die toxisch is voor het voortplantingsstelsel. "Voor de patiënt is de behandeling met deze geneesmiddelen noodzakelijk en in heel wat gevallen zijn ze levensreddend. Maar voor het personeel kan herhaalde blootstelling zonder veiligheidsmaatregelen gevaarlijk zijn", aldus de initiatiefnemers. Daarom vragen ze een betere bescherming van de werknemers. "Kanker is de belangrijkste met het beroep samenhangende doodsoorzaak binnen de Europese Unie. Wetenschappelijke studies tonen aan dat ziekenhuispersoneel dat met gevaarlijke geneesmiddelen werkt driemaal meer kans heeft om leukemie en borstkanker te krijgen. Elk jaar sterven circa 106.500 mensen aan kanker als gevolg van beroepsmatige blootstelling aan kankerverwekkende stoffen", betogen de experts. "Verpleegkundigen die met gevaarlijke geneesmiddelen werken, lopen tweemaal meer kans op een miskraam. Het is bewezen dat verpleegkundigen op de afdeling oncologie meer genetische schade vertonen", waarschuwt de actiegroep. Alle gezondheidswerkers zullen ooit in hun carrière in contact komen met gevaarlijke geneesmiddelen. Maar niet iedereen is zich bewust van de risico's. Bepaalde effecten manifesteren zich bovendien pas jaren na de blootstelling of zijn het resultaat van een lange periode van blootstelling. De actiegroep onderstreept dat niet alleen de mensen die geneesmiddelen in ziekenhuizen klaarmaken of toedienen, gevaar lopen. Tijdens de hele keten kan er contact zijn met gevaarlijke geneesmiddelen: werknemers in de productieafdeling in bedrijven, onderhouds- en transportpersoneel, thuishulp, nursing, ... Eind maart heeft de groep in het federale Parlement aanbevelingen opgelijst om de bescherming van werknemers te verbeteren. Een goede opleiding van het personeel, goed beschermingsmateriaal, veilige systemen om geneesmiddelen klaar te maken en toe te dienen en regelmatige controles op het terrein zijn noodzakelijk. Daarnaast moet er werk gemaakt worden van preciezere richtlijnen. "Er zijn grote verschillen tussen de ziekenhuizen, de thuiszorg, de woonzorgcentra en de industrie. Een stappenplan met richtlijnen en een lijst van gevaarlijke geneesmiddelen, zoals al bestaat in de Verenigde Staten, zou een belangrijke stap in de goede richting zijn." Ook moet de conformiteit beter worden gecontroleerd en zouden er certificaten voor kankercentra moeten komen waar het personeel en de patiënten in een veilige omgeving kunnen werken of behandeld worden. Kankerpatiënten worden almaar vaker thuis behandeld. Daarom moeten ook het opleidingskader, de informatiestroom en de controle in de thuiszorg en in woonzorgcentra worden verbeterd.