Brussels megaziekenhuis op de rails

Wat is de huidige stand van zaken? Het Brusselse ziekenhuisnetwerk Iris groepeert al sinds 1995 de ziekenhuizen van de stad Brussel (UVC Brugmann, UMC Sint-Pieter, UKKF, Bordet-instituut) en de Iris-Zuid-ziekenhuizen (Etterbeek, Elsene, Molière-Longchamps, Bracops). Daarnaast is er het CHUB (Centre hospitalier universitaire de Bruxelles) dat de ziekenhuizen van de stad Brussel groepeert en de PHUB (Pôle Hospitalier Universitaire de Bruxelles) dat het CHUB en het Erasmusziekenhuis overkoepelt. Al deze ziekenhuizen en groeperingen vormen vanaf volgend jaar dus het nieuwe GHUB (*).De missie van het toekomstige grote gefuseerde UZ is een universitair ziekenhuis te zijn op verschillende sites maar met slechts één enkel erkenningsnummer, één enkele raad van beheer, één beheercomité, één medisch directeur, één medische raad... Bedoeling is dan ook dat artsen op termijn niet langer verbonden zijn aan één bepaald ziekenhuis maar aan het gehele GHUB op zich. De mobiliteit van de artsen tussen de sites onderling wordt aangemoedigd, alsook het creëren van zorgtrajecten uitgewerkt door verschillende medische equipes.Professor Johan Kips (gedetacheerd CEO van het Erasmusziekenhuis, nvdr) is nu als voorzitter aan zet om de neuzen in dezelfde richting te krijgen voor dit ambitieuze project. Kips leidt een werkgroep bestaande uit de algemeen en medisch directeurs van de vijf ziekenhuizen die samenwerken onder leiding van een strategisch comité met vertegenwoordigers van de stad Brussel (Philippe Close en Benoit Hellings), het OCMW Brussel (Karine Lalieux) en de ULB (Eric De Keuleneer en rector Yvon Englert). Erasmus, Bordet en Huderf gaven reeds hun princiepsakkoord. Enkel de medische raden van UVC Brugmann en van UMC Sint Pieter moeten nog worden overtuigd maar de onderhandelingen verlopen stroef.In omvang is het GHUB vergelijkbaar met de grootste universitaire ziekenhuizen van het land, zoals de UZ Leuven. Het zal 2.800 bedden herbergen op drie grote sites (Anderlecht, centrum-stad en Horta) en zal ongeveer 12.000 werknemers tellen. De eerste fase van de groepering kan voortgang maken zonder institutionele kwesties met betrekking tot statuten en erfgoed onmiddellijk te moeten oplossen. Dit is een administratief eenvoudiger taak dan de fusie zelf, die in de tweede fase aan bod komt en veel complexer is. De fusie vereist onderhandelingen tussen het Brussels gewest, de Franstalige en de federale regering. Deze fusie heeft dan ook een sterk politieke dimensie. De groepering wordt effectief van kracht vanaf 1 januari 2020; de fusie wordt realiteit nog vóór 2024.De vraag rijst of deze ziekenhuisgroepering gelinkt is aan de streefdatum die door de minister van Volksgezondheid werd vastgelegd voor de locoregionale netwerken. Alleszins is het geenszins de bedoeling een ziekenhuisnetwerk te vormen volgens de hervormingsplannen van Maggie De Block. Overigens gaat dit project ook in de richting van een vereenvoudiging van het ziekenhuisaanbod in Brussel.In zekere mate was de fysieke toenadering van het Erasmusziekenhuis en het Bordet-instituut een verre voorafname op de creatie van de GHUB. De ziekenhuizen van de stad Brussel en van de ULB bereikten een akkoord om hun krachten te bundelen begin jaren 2000, toen de beslissing genomen werd om het Bordet-instituut te heropbouwen op de ULB-campus in Anderlecht. Het vooropgestelde doel was toen evenwel het kankeronderzoek te versterken door de equipes van het Bordetinstituut en die van de faculteit geneeskunde samen te brengen, ook al werkt een deel van hen in Gosselies. Die samenvoeging was een respons op de conclusies van een audit door internationale kankerspecialisten die een erg grote complementariteit hadden aangetoond tussen de equipes van het Erasmusziekenhuis en van het Bordetinstituut wat betreft kankerzorg.Niettemin ging de intentiebrief van 2005 niet alleen over oncologie maar ook over cardiovasculaire activiteiten en over pediatrie. De evolutie van de geneeskunde vraagt immers om op universitair niveau te kunnen zorgen voor vele, steeds complexere casussen. De budgettaire beperkingen maken dat, als je bekwame specialisten wil behouden in alle domeinen, je grote ziekenhuisgehelen moet vormen. En om aantrekkelijk te blijven voor 'universitaire' dokters - temeer daar hun salaris de vergelijking met dat in privé-ziekenhuizen niet kan doorstaan - zijn mooie, intellectuele perspectieven gedurende hun universitaire en academische carrière aangewezen. Om al deze redenen willen de ziekenhuizen van de stad Brussel en het Erasmusziekenhuis zich verenigen in dit project.Op termijn zullen artsen zich volledig associëren met het GHUB. In functie daarvan moet voor elke medische activiteit de hergroepering afgewogen worden tegenover de nabijheid. De idee is niet om alle disciplines te verzamelen in één centrum, bijvoorbeeld alle pediatrie in UKKF of alle neurologie in Erasmus. Het geheel van expertises zal wel samengebundeld worden in de vorm van een zorgtraject dat activiteiten omhelst op alle ziekenhuissites. Het medisch plan is dus niet gericht op de transformatie van ziekenhuizen naar poliklinieken.De fusie biedt ook de patiënt voordelen. Hij zal kunnen genieten van een homogene, optimale zorg op verschillende sites in één en hetzelfde ziekenhuis. De idee is om elk van de sites te ontwikkelen en de mobiliteit van de artsen te versterken, waardoor de patiënten de professionals kunnen consulteren die het meest gekwalificeerd zijn voor hun specifieke zorg. Zowel arts als patiënt winnen hierbij. Tevens wil men bijzondere aandacht schenken aan de noodlijdende situatie van het verplegend personeel.