In de VS en het Verenigd Koninkrijk worden verpleegkundigen steeds vaker vervangen door zogenaamde 'nurse assistants', die geen verpleegkundige opleiding hebben en goedkoper zijn. De besparingsmaatregel heeft echter kwalijke gevolgen, waarschuwt professor Walter Sermeus van het Leuvens Instituut voor Gezondheidszorgbeleid (LIGB).

"Ziekenhuizen met een groot aantal lager gekwalificeerde zorgverleners in verhouding tot het aantal verpleegkundigen krijgen te kampen met hogere sterftecijfers," zegt professor Sermeus. "Patiënten beoordelen het ziekenhuis ook minder gunstig en verpleegkundigen zijn minder positief over de veiligheidscultuur en de kwaliteit van de zorgverlening."

Samen met Amerikaanse en Britse onderzoekers verzamelde en analyseerde professor Sermeus de gegevens van 275.519 patiënten in 243 Belgische, Engelse, Finse, Ierse, Spaanse en Zwitserse ziekenhuizen.

"We keken specifiek naar patiënten die een routineoperatie hadden ondergaan. Ze kregen bijvoorbeeld een nieuwe heup of lieten hun appendix wegnemen. Bij dit soort operaties verwacht je zelden complicaties. Maar in ziekenhuizen die meer niet-verpleegkundigen tewerkstellen, leveren deze operaties meer problemen op. Dat is zorgwekkend."

Bovendien heeft de Amerikaanse en Britse besparingswoede daardoor het averechts effect: de kosten stijgen. Meer patiënten moeten bijvoorbeeld opnieuw opgenomen worden omwille van complicaties. "Als je hoogopgeleide verpleegkundigen vervangt door goedkoper en lager opgeleid personeel, krijg je problemen. Dat is niet geheel onverwacht, maar toch zien we dat financiële overwegingen soms zwaarder doorwegen dan de kwaliteit."

"Bij ons stelt het probleem zich momenteel nog niet," zegt professor Sermeus. "Het percentage verpleegkundigen ten opzichte van het totaal aantal zorgverleners in directe patiëntenzorg is in de Belgische ziekenhuizen met gemiddeld 74% bij de hoogste in Europa. De verlenging van de professionele bacheloropleiding verpleegkunde naar 4 jaar als antwoord op de Europese richtlijn zal eveneens bijdragen tot kwaliteit en patiëntveiligheid. Ook in tijden van besparingen blijft dat zonder meer de prioriteit."

In de VS en het Verenigd Koninkrijk worden verpleegkundigen steeds vaker vervangen door zogenaamde 'nurse assistants', die geen verpleegkundige opleiding hebben en goedkoper zijn. De besparingsmaatregel heeft echter kwalijke gevolgen, waarschuwt professor Walter Sermeus van het Leuvens Instituut voor Gezondheidszorgbeleid (LIGB). "Ziekenhuizen met een groot aantal lager gekwalificeerde zorgverleners in verhouding tot het aantal verpleegkundigen krijgen te kampen met hogere sterftecijfers," zegt professor Sermeus. "Patiënten beoordelen het ziekenhuis ook minder gunstig en verpleegkundigen zijn minder positief over de veiligheidscultuur en de kwaliteit van de zorgverlening." Samen met Amerikaanse en Britse onderzoekers verzamelde en analyseerde professor Sermeus de gegevens van 275.519 patiënten in 243 Belgische, Engelse, Finse, Ierse, Spaanse en Zwitserse ziekenhuizen. "We keken specifiek naar patiënten die een routineoperatie hadden ondergaan. Ze kregen bijvoorbeeld een nieuwe heup of lieten hun appendix wegnemen. Bij dit soort operaties verwacht je zelden complicaties. Maar in ziekenhuizen die meer niet-verpleegkundigen tewerkstellen, leveren deze operaties meer problemen op. Dat is zorgwekkend." Bovendien heeft de Amerikaanse en Britse besparingswoede daardoor het averechts effect: de kosten stijgen. Meer patiënten moeten bijvoorbeeld opnieuw opgenomen worden omwille van complicaties. "Als je hoogopgeleide verpleegkundigen vervangt door goedkoper en lager opgeleid personeel, krijg je problemen. Dat is niet geheel onverwacht, maar toch zien we dat financiële overwegingen soms zwaarder doorwegen dan de kwaliteit." "Bij ons stelt het probleem zich momenteel nog niet," zegt professor Sermeus. "Het percentage verpleegkundigen ten opzichte van het totaal aantal zorgverleners in directe patiëntenzorg is in de Belgische ziekenhuizen met gemiddeld 74% bij de hoogste in Europa. De verlenging van de professionele bacheloropleiding verpleegkunde naar 4 jaar als antwoord op de Europese richtlijn zal eveneens bijdragen tot kwaliteit en patiëntveiligheid. Ook in tijden van besparingen blijft dat zonder meer de prioriteit."