Uit een aantal testprojecten bleek dat het inschakelen van een procesbegeleider ervoor zorgde dat woonzorgcentra sneller aan thema's als psychofarmaca, ondervoeding, val-fractuurpreventie en mondgezondheid gingen werken. Daarom rolt minister Vandeurzen dit project uit over heel Vlaanderen.
Deze specifieke gezondheidsthema's vragen door de toenemende zorg voor bewoners van woonzorgcentra bijzondere aandacht en dus een specifiek beleid. Voor een kwaliteitsvolle uitvoering hiervan beschikken de procesbegeleiders over gespecialiseerde kennis, vaardigheden en competenties.
Naast cijfers blijkt uit een behoeftepeiling bij de woonzorgcentra dat de nood hoog is om rond onderstaande thema's een aanpak uit te werken:
- Ondervoeding
Uit recent onderzoek blijkt dat 13% van de ouderen in woonzorgcentra ondervoed is. 50% loopt een risico op ondervoeding.
- Slechte mondgezondheid
Daarnaast heeft 7 op 10 ouderen last van tandbederf en bij ongeveer 50% is meer dan de helft van de tanden of gebitsprothesen bedekt met 'plaque'.
- Onterecht gebruik van psychofarmaca
Ook het onterecht gebruik van psychofarmaca is een veelvoorkomend probleem: ongeveer 8 op 10 bewoners in woonzorgcentra gebruikt langdurig psychofarmaca namelijk slaap- en kalmeringsmiddelen, antidepressiva en antipsychotica.
- Valincidenten
Ten slotte valt ongeveer 30 tot 70% van de ouderen in woonzorgcentra jaarlijks. Daarvan valt 15 tot 40% meerdere keren per jaar. Binnen 12 maanden na een val met heupfractuur sterft 35 procent van de bewoners die in woonzorgcentra verblijven.
Procesbegeleider
De partnerorganisaties voor preventie (zie verder) zullen de procesbegeleiders intensief opleiden. Zij moeten woonzorgcentra helpen om de levenskwaliteit van hun bewoners te verhogen door problemen als slechte mondgezondheid, ondervoeding, vallen en onterecht gebruik van psychofarmaca aan te pakken.
"Bedoeling is dat de procesbegeleider samen met een intern team aan de hand van 7 stappen het woonzorgcentrum helpt om een preventiebeleid te ontwikkelen", licht Stien Vandierendonck van het Vlaams Instituut Gezond Leven toe, dat samen met de Vlaamse Logo's projecthouder is.
65 uur procesbegeleiding
Vanaf vandaag kan elk woonzorgcentrum in Vlaanderen een procesbegeleider aanvragen. Een deelnemend woonzorgcentrum krijgt 65 uur procesbegeleiding, en dit voor minimum 2 jaar. Hiervoor maakte Vlaams minister Vandeurzen bijna 3,8 miljoen euro vrij. In totaal kunnen meer dan 600 woonzorgcentra beroep doen op een procesbegeleider, mits ze voldoen aan een aantal voorwaarden.
"Het woonzorgcentrum moet intern een medewerker vrijstellen die het proces mee opvolgt. Daarnaast moet het 'preventie' binnen zijn kwaliteitsbeleid opnemen", aldus Vandierendonck.
Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: "Na de pilootprojecten procesbegeleiding kunnen alle woonzorgcentra in Vlaanderen nu een expert in huis halen die hen kan helpen om een gepast preventiebeleid uit te werken voor hun bewoners. De procesbegeleiders worden opgeleid door verschillende expertiseorganisaties waardoor ze met kennis van zaken aan de bewoners van de voorzieningen praktische tips voor een betere gezondheid kunnen geven op vlak van de preventie van ondervoeding, mondgezondheid, gepast gebruik van psychofarmaca en het voorkomen van vallen. De procesbegeleiders betekenen dan ook een belangrijke meerwaarde voor de levenskwaliteit van de bewoners in onze woonzorgcentra."
Samenwerking
Het project Procesbegeleiders woonzorgcentra is een samenwerking tussen het Agentschap Zorg en Gezondheid, het Vlaams Instituut Gezond Leven, andere partnerorganisaties voor preventie, de Vlaamse Logo's en de koepels Zorgnet-Icuro, VVSG & VLOZO.
De meewerkende partnerorganisaties voor preventie zijn:
- Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen, VAD (partnerorganisatie voor alcohol, drugs, psychoactieve medicatie en andere verslavingen)
- Expertisecentrum Valpreventie Vlaanderen, EVV (partnerorganisatie voor val- en fractuurpreventie)
- Vlaams Instituut Mondgezondheid, Gezonde Mond (partnerorganisatie preventieve mondzorg)
- Vlaams Instituut Gezond Leven (partnerorganisatie voeding, beweging, sedentair gedrag en ondervoeding)
Meer info
Woonzorgcentra kunnen een aanvraag indienen op www.gezondleven.be/procesbegeleidingwoonzorgcentra