...

Zoveel wordt duidelijk uit de onlangs voorgestelde doorlichting van de ziekenhuisfinanciën. Naast het klassieke en 26ste Model for Automatic Hospital Analysis (Maha) van Belfius over 2019 ging de bank uitzonderlijk ook al de impact na van de covidpandemie in 2020. De Maha-gegevens over 2019 slaan op 87 van de 88 algemene ziekenhuizen. Samen boekten ze een flinterdunne winst van 76,7 miljoen euro (0,48%) op een totale omzet van 16,13 miljard. Eén ziekenhuis op drie draaide verlies. In 2019 bedroeg het aandeel van de artsenhonoraria 6,57 miljard (plus 4,4% vergeleken met het jaar voordien). De afhoudingen hierop blijven uiteraard essentieel. Met 3,08 miljard - 19,1% van de omzet - wint de ziekenhuisapotheek echter aan belang. De winstmarge hier draagt steeds meer bij aan het resultaat en dat geldt ook voor de medisch-technische diensten zoals radiologie. Consultaties en verplegingsactiviteiten zijn daarentegen verlieslatend. Het Belfius-onderzoek toonde ook andermaal aan dat het met de cashflow droef gesteld is. In 2019 hadden 16 ziekenhuizen onvoldoende cashflow om schulden die vervallen tijdens het boekjaar terug te betalen. Eén instelling had zelfs een negatieve cashflow. Tijdens de eerste covidgolf, tussen 16 maart en 5 mei 2020, zakte het aantal consultaties naar 43% en het aantal opnames viel terug naar 59%. Door de langdurige behandeling van covidpatiënten steeg wel het aantal ligdagen. De tweede golf vanaf 5 oktober leidde tot meer (IZ-)opnames en zorgde dus voor een grotere financiële belasting. Om de geldelijke impact van de pandemie te berekenen, organiseerde Belfius een steekproef bij 25 algemene en zes universitaire ziekenhuizen. Alle ziekenhuizen kampten met meerkosten terwijl er minder geld in het laatje kwam. De omzet kromp het eerste half jaar 2020 met 8,1%. Belfius stelt vast dat de huidige tweede golf budgettair echter nog veel zwaarder doorweegt met een sterke afname van honoraria (min 16,7%) en geneesmiddelen (min 7,2%). Over heel 2020 bekeken mondt de gezondheidscrisis uit in een negatief courant resultaat van 11,2% tegenover een omzet van circa 20 miljard voor de algemene en universitaire ziekenhuizen samen. Potentieel betekent dit dus twee miljard courant verlies - de extra steunmaatregelen van de overheid niet meegerekend. Het besluit is duidelijk: de financiële toestand van de ziekenhuizen is te broos om de budgettaire gevolgen van de huidige covid-19-pandemie op te vangen. Enkel structurele hervormingen kunnen de slagkracht nog garanderen, stelt Belfius. De bank vindt dat de financiële toekomst van de ziekenhuizen onzeker oogt. En dat net nu belangrijke digitale en IT-investeringen nodig zijn om patiëntdata te beheren en te beveiligen. Voorts natuurlijk de klassiekers in een veranderende gezondheidszorg: minder acute en meer chronische zorg, vergrijzing, de hoge vlucht van de technologie en zo meer...