...

Die stelling verdedigde de CEO van de UZ Leuven professor Wim Robberecht onlangs in de werkgroep institutionele zaken (gezondheidszorg) van het Vlaams Parlement. Op welk niveau de beslissingsmacht zich moet situeren, daarover sprak de topman van de UZ Leuven zich niet echt uit. Wel is wendbaar kunnen reageren belangrijk. "Soms lost eenheidsworst verschillende problemen op maar niet vaak. Kwesties verschillen wel degelijk in noord en zuid. Telkens passende oplossingen voor iedereen zoeken, leidt tot tijd- en geldverlies en tot inefficiënties." Een kritische massa is aangewezen. "Een regio met enkele miljoenen inwoners is soms te klein. Voor de prijsbepaling en goedkeuring van geneesmiddelen of voor spitstechnologie zoals een protoncentrum is een grotere instantie aangewezen." Autonoom beslissen, impliceert voor Robberecht niet dat men 'transparante solidariteit' opgeeft. "Ik ben geen voorstander van een volledige fiscale scheiding. Het budget gezondheidszorg kan verdeeld worden in regionale deelbudgetten. Deze worden op basis van erkenningen en normen toegekend." Maar de belangrijkste vraag is toch hoe de gezondheidszorg tegen een betaalbare prijs dezelfde kwaliteit kan leveren. Veel kan beter, meent prof. Robberecht. "De huidige financiering - vooral van de ziekenhuizen - is veel te complex. Zonder de motivatie aan te tasten, moeten we deels af van de prestatiegerichtheid. Verder is er ook nog veel over- en misbruik. 'Waste' is ingeburgerd omdat men nieuwe technologie en indicaties niet 100% volgt. Tot 15% van de chirurgische ingrepen in de VS zijn overbodig." Ook 'overadministratie' én 'artificiële optimalisaties' dienen aangepakt te worden. "Besluitvorming gepaard gaande met adviezen, adviezen, adviezen... van betrokkenen zelf moet op de schop." Scherp was Robberecht voor 'IKEA-ziekenhuizen - 'Ik Kan Echt Alles' - terwijl taakverdeling net essentieel is. Zorgfinanciering dient eerder populatie- dan individugericht te zijn. "Bundled payments zoals de Laagvariabele Zorg, is een stap in de goede richting. Inherent aan LVZ is de neerwaartse spiraal. Uiteindelijk is de patiënt de dupe. Verder willen we spreken over taakafspraken en echelonnering." Zorg dient meer kwaliteits- dan prestatiegericht te denken. "Ziekenhuizen en artsen betalen om hun werk goed te doen - Pay for Performance (P4P) - ligt heel moeilijk. Kwaliteitsvol werken is toch normaal? Eerder pleit ik voor No Pay for No Performance (NP4NP): geen centen indien men de kwaliteitsnormen niet respecteert." Robberecht verwijst naar de patiëntenselectie in de VS. "Artsen kiezen voor de begoede witte klasse omdat succes dan gegarandeerd is. Uit schrik de kwaliteitsparameters niet te halen, negeert men mensen die het sociaal moeilijker hebben." Vermijdbare complicaties ook nog eens vergoeden, kan niet meer. Wim Robberecht: "Concentratie van zorg en pathologie leidt tot betere kwaliteit en is essentieel. Veel routine is beter dan weinig routine. Kwaliteit is meetbaar." Sociaal ondernemerschap is eveneens van belang. Wim Robberecht: "Individuen zijn klant van de Amerikaanse 'gezond-houd- organisatie' Kaiser Permanente. Via een abonnement krijgen ze een bepaalde zorgkwaliteit. Dat vormt één geïntegreerd systeem voor medische en verpleegkundige zorg en revalidatie op de eerste, tweede, derde... lijn." 'Shared savings' zijn momenteel niet aan de orde aangezien ziekenhuizen zichzelf zo straffen. "Wie minder radiologische of labonderzoeken doet omdat ze overbodig lijken, loopt veel euro's mis. Als het goedkoper kan, moet een deel van de opbrengst terugvloeien. Voorts zijn innovatie - digitalisering, databeheer, precisiegeneeskunde - niet eens opgenomen in de ziekenhuisfinanciering." Kortere opnameduren en meer ambulante zorg zijn mogelijk. "Maar ook thuiszorg en herstelverblijven kosten geld. Niet zelden is het gevolg dat de patiënt dit uit eigen zak betaalt. Dat kan niet", besluit professor Robberecht.