Een groen ziekenhuis van de toekomst... in het groen

Door corona heeft de bouw enkele weken vertraging opgelopen, maar voor het overige ondervinden de plannen rond het Green Energy Park geen hinder van het virus - en de daaraan verbonden maatschappelijke situatie. De werken zijn ondertussen gestart, vertelt directeur Jimmy Van Moer vanuit zijn (tijdelijke) kantoor in het Researchpark van Zellik. Daar komt tegen eind 2023 het Green Energy Park, de grootschalige proeftuin, expertise- en opleidingscentrum van het UZ Brussel en de VUB. "Het UZ Brussel groeit snel. Op een gegeven moment ontstonden verschillende ruimte-uitbreidingsvraagstukken, zoals een vraag naar meer parkeergelegenheid, een groter datacenter, ...", steekt Jimmy Van Moer van wal. Van Moer leidt het Green Energy Park als directeur Business Development, Marketing en Innovaties in goede banen en was in zijn vorige functie manager Energie en Technische innovaties bij het UZ Brussel. "Op de Brussels Health Campus konden we daar echter geen bijkomende plaats voor vinden. En dus werd gezocht naar uitwijkmogelijkheden." Daarbij viel het oog op het Researchpark in Zellik. "Maar, dat is een bedrijfszone met een specifiek karakter en statuut. Het is erop gericht, zoals de naam al doet vermoeden, vestigingen aan te trekken van onderzoeksgerichte bedrijven", vertelt Van Moer. De VUB stapte mee in het verhaal, dat een andere, bredere wending kreeg. De zoektocht naar meer ruimte voor het UZ Brussel werden plannen voor een nieuwe campus waarin zowel onderzoek en ontwikkeling, proeftuin en showcase als opleiding en training hun plaats zullen hebben. Jimmy Van Moer: "In een eerste fase willen we met Green Energy Park ondersteuning bieden aan bedrijven en kennisinstellingen bij hun onderzoek, en het ontwikkelen van nieuwe oplossingen. Zij kunnen daarvoor beroep doen op de expertise van de onderzoeksgroepen van de VUB en het UZ Brussel." In een volgende fase stelt het park zijn 'proeftuinen' ter beschikking waar medische en technische innovaties kunnen getest en gevalideerd worden. Paradepaardje is het 'CO2-Neutraal Smart Multi Energy Grid', dat de bedrijven die gevestigd zijn in het Researchpark en de nieuwe campus met elkaar verbindt. "Door middel van duurzame energiebronnen als wind- en zonne-energie aangestuurd door slimme energiesystemen, kunnen we het volledige Researchpark CO2- en energieneutraal maken", verduidelijkt Van Moer. In het 'Medisch Infrastructuur Lab' wordt onder meer een experimentele operatiezaal en intensieve zorgen opgebouwd. "Hier kunnen medisch personeel, artsen en chirurgen, maar ook ingenieurs en techniekers, hun medische en technische innovaties in een living lab ontwikkelen, testen en valideren, en dit op 600 meter in vogelvlucht van het UZ Brussel. Het Medisch Infrastructuur Lab zal ook ingezet worden als skills lab. Dit laat ons toe om studenten op te leiden." Tot slot zal een op duurzame energie werkend datacenter de servers van onder meer het UZ Brussel en de VUB huisvesten, waaronder ook de supercomputers die het Green Energy Park zullen ondersteunen met de nodige rekenkracht om alle hoogtechnologische oplossingen te kunnen ontwikkelen. Concreet zijn er vier onderzoeksdomeinen, nl. 'Energie en mobiliteit', 'Slimme regio', 'Biotech' en 'Ziekenhuis van de toekomst'. In dat laatste onderzoeksdomein zal de focus voornamelijk liggen op high-end medische infrastructuur zoals operatiezalen, intensieve zorgen, cleanrooms, isolatiekamers, ... Met de steun van de provincie Vlaams-Brabant loopt momenteel het project 'Operating Room Futureproof'. Uitgangspunt is de vraag: hoe ziet het OK van de toekomst eruit? Jimmy Van Moer: "Een eerste aandachtspunt is de infrastructuur. Gaat het om een vierkante zaal? Een ronde kamer? Is er überhaupt een zaal? Een tweede factor waarmee rekening gehouden moet worden is, uiteraard, de mens. Operatiezalen worden alsmaar complexer: er komt steeds meer technologie bij, en dit op een relatief kleine oppervlakte. Hoe plaats je die best in de ruimte zodat zowel de patiënt als het personeel zich comfortabel voelt? Hoe beperk je het energiegebruik in dergelijke hoogtechnologische ruimtes? Wat als een systeem plots uitvalt? Hoe versterk je er de digitalisering, en het ziekenhuis in het algemeen? Hoe kunnen we optimaal inspelen op hygiënevoorschriften? Enzovoort." Bij de bouw van een operatiezaal is het belangrijk dat elke betrokken partij weet en vooral begrijpt wat eenieder nodig heeft, en waarom zegt Van Moer. "In die context werken we momenteel aan een VR-oplossing waardoor teams - een mix van directie, ingenieurs- en 'technische' profielen, zorgverleners, onderhoudspersoneel enz. - door middel van 'speelblokjes' een operatiezaal kunnen bouwen, zonder dat ze daarvoor kennis van architectuur moeten hebben. Met de toepassing is het ook mogelijk de zaal te bezoeken en te ervaren waarom bijvoorbeeld extra vierkante meters, zoals chirurgen zouden kunnen vragen, echt nodig zijn." Naast medisch-technologische infrastructuur, hebben ook medische innovaties zoals telegeneeskunde - hoe brengen we het ziekenhuis tot bij de patiënt? - hun plaats in het onderzoeksdomein 'Ziekenhuis van de toekomst.' "Wat telegeneeskunde betreft, zijn we nog op zoek naar heel veel inspiratie", zegt Van Moer, "van huisarts tot chirurg". Nadat deze innovatieve oplossingen via de proeftuinen gevalideerd werden, biedt het Green Energy Park ook de mogelijkheid om ze vervolgens via opleiding en training, gebruik makende van de demo-opstellingen in de proeftuinen, aan te bieden aan de medische/technische wereld. "Op die manier is de cirkel rond", zegt Van Moer. "Niet zelden ontstaan er bij het opleiden van mensen nieuwe ideeën voor nieuwe oplossingen, die we opnieuw van bij de start kunnen helpen ontwikkelen. Dát is onze ware meerwaarde."