Innovatie en hoe ze te financieren

Operationele leasing stuit soms op een spontaan bezwaar: is een globale financieringsformule niet duurder dan een traditionele, rechtstreekse aankoop? "Ja, op het eerste gezicht, maar dat is niet het hele verhaal", aldus Danny Havenith, directeur van MercurHosp, een centraal inkoopbureau voor ziekenhuisdiensten en -benodigdheden. Voor alle duidelijkheid: MercurHosp is niet actief op het vlak van zwaar materieel of financiering in het algemeen. "Je visie op ziekenhuismanagement moet veranderen. Inkopen doe je op basis van de kwaliteit van de geneeskunde die je wilt aanbieden", zegt hij. "De uitdaging is om een overeenstemming te vinden tussen de duur van de financiering, die a priori heel statisch is, en de realiteit op het terrein. Een operatiekamer bijvoorbeeld bestaat uit elementen met een zeer verschillende levensduur. Tafels kunnen tien jaar meegaan, endoscopietorens slechts vijf jaar. En wat als er al na drie jaar een superinnovatie opduikt? Je moet het oude element kunnen verwijderen en vervangen door de nieuwe technologie". In het traditionele financieringssysteem is dat niet mogelijk. Wel met operationele leasingformules aangeboden door een gespecialiseerd bedrijf zoals CHG Meridian of door verschillende banken, in het bijzonder ING. Derde mogelijkheid is operationele leasing, aangeboden door fabrikanten van apparatuur zoals Siemens, Philips, Toshiba en General Electric. Zij hebben hun eigen leasingbedrijven. De aanpak is een beetje anders hoewel sommige bedrijven bereid zijn apparatuur van andere fabrikanten in hun aanbod op te nemen. De voordelen van operationele leasing zijn tweeledig, dixit Danny Havenith. "Vooreerst kan het onderhoud omvatten vanaf de eerste dag van de ingebruikname. Daarnaast kunnen we artsen - aangezien ze bij ons zelfstandigen zijn - hun tijdslots in een operatiekamer aanbieden voor een welbepaalde, supertransparante prijs." In het bestek van dit artikel staan we stil bij de twee spelers die als de meest vooruitstrevende worden beschouwd op het gebied van operationele leasing van geavanceerde ziekenhuisapparatuur. CHG Meridian, een Duitse familiegroep met vestigingen in 28 landen, waaronder Australië en Nieuw-Zeeland, is toonaangevend op het vlak van operationele leasing van moderne medische apparatuur in België. Het bedrijf profileert zich met een brede visie als 'speler op het gebied van technologische financiering en dienstverlening'. In een recent artikel over robotica in de gezondheidszorg, schrijft het bedrijf: "Naast de vele medische voordelen betekent de aanschaf van een chirurgische robot een concurrentievoordeel. Dit kan bijvoorbeeld talent aantrekken of behouden." Het bedrijf staat bekend om zijn flexibele aanpak, waarbij het de voordelen van een 'wendbare structuur' in het ziekenhuisbeheer benadrukt. Los van deze strategische overwegingen argumenteert de onderneming dat het ook mogelijk is om 'oude' apparatuur door te verkopen. Die wordt dan vervangen door de nieuwste technologie. CHG Meridian verwijst naar robots: "Aangezien robots na een bepaalde gebruiksperiode (bijvoorbeeld vijf jaar) weer op de markt komen, zijn de aanschafkosten aanzienlijk lager dan bij een investering op lange termijn tot het einde van de levenscyclus van de robot. "Dit is een aanzienlijk voordeel van de formule", benadrukt Danny Havenith. "Temeer daar de apparatuur niet noodzakelijk naar een ontwikkelingsland wordt gestuurd. De apparatuur kan nog altijd efficiënt zijn en toereikend voor de behoeften van een instelling gericht op basiszorg. Dit zou vrij gemakkelijk kunnen kaderen in een betere samenwerking tussen zorginstellingen op Belgisch niveau..." "Gebruikelijk is dat de fabrikant het originele materiaal terugkoopt", zegt Filip Indigne, sales & marketing manager bij ING Lease. "Hij wil immers de controle behouden over de kwaliteit van het materiaal wanneer het tweedehands wordt. Dat kan bijvoorbeeld tegen 30 à 40% van de prijs. Dit komt men vooraf overeen zodat een financiële prognose kan worden opgesteld." En om leasing concurrentieel te maken met een rechtstreekse aankoop? Met andere woorden, om het 'dure' label uit te wissen dat sommigen erop plakken? "Ik hoor deze opmerking al 20 jaar" , aldus Indigne. Hij herinnert ook aan het fundamentele belang van operationele leasing. "Is het niet beter een apparaat te gebruiken in de wetenschap dat je kan profiteren van technologische vooruitgang wanneer die zich voordoet? Het is niet noodzakelijk een kwestie van apparatuur te vervangen. Vaak brengt de fabrikant gewoon verbeteringen aan die de zorg verbeteren en/of de kosten verlagen." Hoe past ING Lease hierin? "Wij zijn financiers en hebben overeenkomsten met verschillende partners ," zegt Filip Indigne. "Met een integrator als CHG Meridian, maar ook met fabrikanten van apparatuur. U moet weten dat ING Lease zich in het bijzonder richt op enkele niches, waaronder medische apparatuur. Het gaat niet alleen om financiering. Je moet verder gaan in het aanbod: er is duidelijk vraag naar flexibiliteit in het gebruik van de apparatuur. Leveranciers van hun kant willen 'pay-per-use' kunnen aanbieden, een van de grote trends van het moment" , benadrukt het hoofd van ING Lease. "We evolueren meer en meer naar een dienstenaanpak, inclusief het onderhoud, waar ING niet bij betrokken is." De pandemie zet de ziekenhuizen ook budgettair onder druk, stelt Filip Indigne vast. De uitgaven voor de zorg aan covid-patiënten wegen op de andere investeringen. "Die investeringen kunnen we vergemakkelijken door leasing", besluit hij.