...

Begin dit jaar werd gestart met de gefaseerde vaccinatie van de bevolking tegen covid-19. De bewoners en het personeel van de woonzorgcentra kwamen eerst aan de beurt. Om de bevoorrading met het fragiele Pfizer-vaccin gestroomlijnd te laten verlopen, duidde de overheid 13 hubziekenhuizen aan. Zij beschikken over de nodige infrastructuur en werden belast met de verdere verdeling van het Pfizer-vaccin naar de woonzorgcentra. Die fase is ondertussen afgesloten met de nodige horten en stoten. Het eerste trimester van het jaar doorkruisten bevoorradingsproblemen de vaccinatiestrategie voortdurend. Toch was dit eerste - en qua aantallen beperkte - luik van de vaccinatiecampagne succesvol. Het is een schoolvoorbeeld van samenwerking. Te hopen valt dat dergelijke liasonfuncties - waarbij ziekenhuizen expertise, mensen en middelen ter beschikking stellen van derden - in de toekomst verder worden uitgebouwd. Samenwerkingsverbanden, met woonzorgcentra, met de eerstelijnszones enz. kunnen mooi kaderen binnen regionale zorgstrategische planning. Momenteel zijn de klinische ziekenhuisnetwerken nog grotendeels een lege doos. Op die manier kan daar verandering in komen. Na de woonzorgcentra volgde in februari- maart de inenting van de zorgverstrekkers. Dat gebeurde in de vaccinatiecentra en in de ziekenhuizen zelf. Hoewel ook deze fase doorspekt was met informatica- en bevoorradingsperikelen lijkt het erop dat we een vaccinatiegraad van 90% en meer bereiken in het gros van de ziekenhuizen. Er zijn goede medische redenen zoals zwangerschap om vaccinatie te weigeren maar dit is ontegensprekelijk een succes. Het staat in schril contrast met de woonzorgcentra waar nogal wat personeelsleden een vaccin weigerden. Vooral in Wallonië en meer nog in Brussel liep dit uit de hand. Dat is uiteraard problematisch. Niet voor niets riepen Zorgnet-Icuro-topvrouw Margot Cloet en UZ Brussel-CEO Marc Noppen op om vaccinatie wettelijk te verplichten. Zo'n vaart loopt het voorlopig niet. Het toont wel aan dat het blijvend sensibiliseren van zorgverstrekkers en de bevolking essentieel is. Onvermoeibaar moet ingezet worden op kwaliteitsvolle, wetenschappelijk gevalideerde informatie. Ondertussen mag de gezondheidscrisis niet doen vergeten dat de financiële toestand van de ziekenhuizen bijzonder fragiel is en blijft. Op de installatievergadering van het Verzekeringscomité van het Riziv pleitte minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Sp.a) daarom nogmaals voor nieuwe financieringsmodellen in de zorg. Volgens hem bevestigt de pandemie dat de prestatiefinanciering op zijn grenzen botst. Een gelaagd model met elementen van capita-, praktijk-, innovatie- en prestatiefinanciering zou beter werken. Daarbij worden samenwerking, preventief en bevolkingsgericht handelen gehonoreerd. Een 'gebundelde financiering' van zorgverstrekkers op basis van verwachte zorgkosten kan verder onderzocht worden. Om doelmatige zorg te ondersteunen, zijn financiële hefbomen noodzakelijk, zo luidt het.