De response rate bedroeg 100%. Het rapport bevat tabellen met samenvattende gegevens voor heel België, voor de drie Regio's en voor de regionale zorgplatformen. Het percentage van ziekenhuis wordt weergegeven dat een indicator voldoet, en de mediaan voor de scores en de range - per individuele indicator en voor groepen van indicatoren.
Het rapport bevat ook een tabel met globale scores per ziekenhuis.
Vooral activiteitenindicatoren
De gemeten indicatoren waren organisatie-, middelen-, activiteiten- en procesindicatoren. Het overwicht ligt, erg uitgesproken, op activiteitenindicatoren.
De kwaliteitsindicatoren voor ziekenhuishygiëne waren voor 2017 grotendeels dezelfde als voor 2013, 2015 en 2016 maar werden aangepast en aangevuld. Men probeert meer aandacht te leggen op audits van processen. Deze set indicatoren blijft drie jaar geldig - wat voor een meer stabiele situatie moet zorgen.
De Belgische ziekenhuizen behaalden zeer goede scores. De mediaan van de totale kwaliteitsscore is 91 (maximum=100). De totale kwaliteitsscore voor ziekenhuishygiëne was goed voor ongeveer 85% van de ziekenhuizen. Er zijn grote verschillen tussen de regio's. In Vlaanderen haalt tot één vijfde meer ziekenhuizen een goede totale kwaliteitsscore dan Wallonië.
Verdere bevindingen:
- Alle ziekenhuizen hebben een gedetailleerd actieplan voor ziekenhuishygiëne - goedgekeurd door het comité - evenals een jaarverslag.
- Deelname aan lokaal of nationaal georganiseerde surveillances scoort veel van 95% tot 100%. Maar slechts 72% van de ziekenhuizen organiseren zelf een surveillance voor 'infecties op intensieve zorgen afdeling' en niet meer dan 58% voor 'postoperatieve wondinfectie'.
- Indicatoren die de aanwezigheid van procedures bevragen, scoren evenzeer hoog. Maar ook hier zijn er uitzonderingen voor procedures voor de optimalisatie van de keuze van veneuze vasculaire toegang (64%), preventie van postoperatieve wondinfecties (79%), desinfectie van endocavitaire echografiesonde (73%), preventie van het infectierisico in verloskamers (73)% en preventie van Creutzfeld Jacob' (72%).
- Ongeveer de helft van de ziekenhuizen voert een audit uit van de aanwezige procedures - met opnieuw uitzonderingen. Zeldzamer zijn audits van de preventie van POWI (34%), de procedure bij opname van bekende MDRO-dragers (39%), de procedure voor de desinfectie van endocavitaire echografiesondes (15%), die voor preventie van het infectierisico in operatiekwartieren en zalen voor interventionele procedures (38%) en de preventie van het infectierisico in verloskamers (22%).
- Nagenoeg alle ziekenhuizen nemen deel aan de nationale campagne voor handhygiëne. 85% van de ziekenhuizen voert zelf audits uit over de compliance buiten de nationale campagne uitgevoerd. Hierbij observeert 74% van de ziekenhuizen meer dan 150 handhygiëne opportuniteiten. Ook stijgt sinds 2013 het handalcoholverbruik jaarlijks - in 2017 goed voor 23,1 liter per 1.000 opnamedagen. Toch heeft minder dan de helft van de ziekenhuizen een handalcohol-verbruik dat hoger ligt dan het gemiddelde van 2016. Er is een grote variatie tussen de regio's en de ziekenhuizen onderling.
- Het aantal opleidingsuren gegeven door het ziekenhuishygiëne-team aan het personeel blijft stabiel sinds 2015. Het aantal deelnemers aan de opleidingen blijft stijgen. Er is een grote variatie tussen ziekenhuizen onderling. E-learning tools zijn niet erg succesvol.
Het rapport formuleert ook aanbevelingen naar de ziekenhuizen en de verschillende beleidsniveaus. De auteurs verwijzen naar de verschillende projecten in België die beogen de zorgkwaliteit in ziekenhuizen te verbeteren en pleit voor meer integratie van die diverse inspanningen - ook met het oog op de werklast voor ziekenhuizen.
Maar het Sciensano-rapport houdt meteen ook een pleidooi pro domo: het project rond ziekenhuizen is specifiek ontwikkeld voor een Belgische setting.
Daarnaast suggereren de auteurs onder meer om de wet aan te passen, en het aantal ziekenhuisartsen en -verpleegkundigen beter af te stemmen op de huidige behoeften.
Aan het federale kwaliteitsindicatorenproject werkt ook BAPCOC (Belgian Antibiotic Policy Coordination Committee) mee. Het rapport vindt u op een website van Sciensano waar het publiek eveneens de individuele rapporten van ziekenhuizen kan opvragen (voorlopig alleen maar die tot 2016).